Tabele

Ogólne ramy tabeli

<TABLE> </TABLE>

Definicja tabeli musi być umieszczona między tymi dwoma znacznikami, które stanowią jej delimitery. W ich ramach są umieszczane definicje rzędów, definicje komórek w rzędach, konkretne dane w komórkach, tytuł tabeli i nagłówki wierszy i kolumn.

Wiersz tabeli

<TR> </TR>

Wiersz tabeli jest jej konkretyzacją, a sam tworzy ramy dla komórek z danymi. W ramach <TABLE> </TABLE> można umieścić wiele kolejnych definicji wierszy <TR> </TR>, dla przykładu:

<TABLE>

<TR> </TR>

<TR> </TR>

<TR> </TR>

</TABLE>

Komórka w wierszu

<TD> </TD>

Komórka zawiera konkretne dane. Między jej znacznikami można umieszczać tekst i grafikę. Konkretne komórki są umieszczane między znacznikami wybranego rzędu, na przykład:

<TABLE>

<TR> <TD> </TD><TD> </TD><TD> </TD></TR>

<TR> <TD> </TD><TD> </TD><TD> </TD></TR>

<TR> <TD> </TD><TD> </TD><TD> </TD></TR>

</TABLE>

Uwaga: dla przejrzystości obrazu dokumentu w edytorze HTM warto umieszczać definicje wierszy tabeli jedną pod drugą, natomiast definicje kolejnych komórek obok siebie, co symuluje układ wierszy i kolumn w całej tabeli. Oczywiście komórki można opisywać w edytorze także w kolejnych rzędach, co oczywiście nie wpływa na ich faktyczne położenie w przeglądarce, wyznaczone przez definicję wiersza.

Przykład:

Jak widać, tabela zawiera 3 rzędy, w każdym po 5 komórek, zaś w konkretnych komórkach zostały umieszczone dane: od a1 do c5. Jest to najprostszy przykład tabeli, która nie zawiera żadnych obramowań, barw, nagłówków i podpisu. Za chwiłę przystąpimy do urozmaicania tabeli, dzięki czemu znacznie wzrośnie jej przejrzystość i wartość informacyjna.

Obramowanie tabeli

Aby tabela zawierała naokoło obramowanie, wystarczy rozszerzyć definicję o parametr BORDER. Jeśli nie podamy szerokości obramowania, przyjmowana jest jej domyślna wartość.

<TABLE BORDER> </TABLE>

Gdybyśmy podali szerokość obramowania w pikselach, zostanie ona odpowiednio zinterpretowana przez przeglądarkę, na przykład:

<TABLE BORDER=10> </TABLE>

Obramowanie komórek

Aby komórki (nie tabela!) zawierały inne obramowanie niż domyślne, możemy użyć parametru CELLSPACING (de facto jest to odległość między komórkami).

<TABLE BORDER CELLSPACING=8> </TABLE>

Marginesy dla komórek

Jeśli uznamy, że odstęp między zawartością komórki a jej obramowaniem jest zbyt mały, możemy użyć parametru CELLPADDING (domyślnie wynosi on 1).

<TABLE BORDER CELLSPACING=5 CELLPADDING=15> </TABLE>

Oczywiście należy w rozsądny sposób ustawiać wartości parametrów, gdyż np. zbyt grube obramowanie czy zbyt mały margines czyni tabelę mniej przejrzystą i niezbyt estetyczną.

Szerokość tabeli

Dotychczas tworzyliśmy tabele, które przybierały domyślną szerokość na ekranie przeglądarki. Parametr WIDTH daje nam możliwość samodzielnego zdefiniowania szerokości tabeli. Podany parametr jest "silniejszy" od innych parametrów, które wpływają na szerokość tabeli na ekranie.

<TABLE BORDER WIDTH=600> </TABLE>

Zamiast wartości absolutnej w pikselach możemy także użyć wartości procentowej, np. pół szerokości ekranu przeglądarki.

<TABLE BORDER WIDTH=50%> </TABLE>

Szerokość komórki

Parametr WIDTH możemy wykorzystać także de zdefiniowania szerokości komórki, umieszczając go w ramach definicji wybranej komórki, np. <TD WIDTH=100> </TD>. Można też podać wartość procentową, która odnosi się do szerokości komórki w ramach tabeli, a nie całego ekranu (akceptują ją Navigator i Internet Explorer, ale HTML 4.0 zaleca unikania tego polecenia).

Wyrównanie tabeli

Parametr ALIGN pozwala wyrównać tabelę w stosunku do marginesów strony i oblewającego ją tekstu, na przykład:

<TABLE BORDER ALIGN=right> </TABLE>

to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst

Jak widać, tekst wstawiony za definicją tabeli "oblewa" ją z jednej lub drugiej strony, zależnie od rodzaju wyrównania.

<TABLE BORDER=10 ALIGN=left> </TABLE>

to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst to jest jakiś tekst

Poziome wyrównanie danych w komórkach

Parametr ALIGN możemy także wykorzystać do poziomego wyrównania zawartości komórki - środkowania, justowania do lewej i justowania do prawej. Używamy wówczas odpowiednio konstrukcji
<TD ALIGN=center></TD>
<TD ALIGN=left> </TD>
<TD ALIGN=right> </TD>.
Wyrównanie jest wyraźnie widoczne, gdy samodzielnie zdefiniujemy szerokość komórki za pomocą WIDTH.

Wysokość tabeli

Możemy zdefiniować nie tylko szerokość, ale i wysokość tabeli (polecenie nie wchodzi w skład HTML 4.0), podając parametr HEIGHT, wyrażony w pikselach lub procencie widocznej strony. W poniższym przykładzie zostały użyte parametry <TABLE BORDER WIDTH="50%" HEIGHT="30%">

Pionowe wyrównanie danych w komórkach

Parametr VALIGN (vertical) służy do pionowego wyrównania zawartości komórki - do górnego brzegu, do środka i do dolnego brzegu. Używamy wówczas odpowiednio konstrukcji:
<TD VALIGN=top> </TD>
<TD VALIGN=middle> </TD>
<TD VALIGN=bottom> </TD>.
Wyrównanie jest wyraźnie widoczne, gdy samodzielnie zdefiniujemy wysokość tabeli za pomocą HEIGTH.

Kolor tła tabeli

Microsoft Internet Explorer i Nescape Communicator pozwalają wykorzystać kolor tła tabeli (HTML 4.0 zaleca rezygnowanie z tego polecenia na rzecz stylów). W tym celu należy w definicji tabeli dodać parametr <BGCOLOR=barwa>, np. <TABLE BORDER HEIGHT=200 BGCOLOR=yellow>

Możemy również "pomalować" poszczególne komórki, wstawiając definicję koloru w ramach definicji komórek, np. TD BGCOLOR="barwa" - HTML 4.0 zaleca rezygnowanie z tego polecenia na rzecz stylów.

Jako tła tabeli (czy wręcz poszczególnych komórek) można także użyć gotowego obrazka, stosując polecenie (HTML 4.0 nie przewiduje stosowania tego polecenia w tym kontekście - możemy jednak stosować style):

<table background="nazwa_obrazka">

Kolor obramowania tabeli

Internet Explorer i Navigator interpretują także kolor obramowania tabeli. W definicji tabeli należy wstawić parametr <BORDERCOLOR=barwa>, np. <TABLE BORDER=5 BORDERCOLOR=red>.

Odcień obramowania tabeli

Internet Explorer i Navigator pozwalają określić kolor cienia obramowania tabeli. Zauważmy, że cień konkretnego brzegu komórki dzieli się na dwie części: jasną - z lewej lub u góry, oraz ciemną - z prawej lub u dołu. Mamy optyczne wrażenie, jakbyśmy patrzyli na komórkę z lewej strony i od góry. Możemy nadać odrębną barwę cieniowi lewemu i górnemu oraz odrębną prawemu i dolnemu. Na przykład:

<TABLE BORDER=5 BORDERCOLORDARK=black BORDERCOLORLIGHT=white>

Jeszcze wyraźniej widać to w przypadku pojedynczej komórki.

Definicję cienia możemy nawet zastosować w wierszu lub w pojedynczej komórce, na przykład:

<TR BORDERCOLORDARK=red BORDERCOLORLIGHT=yellow>

lub

<TD BORDERCOLORDARK=red BORDERCOLORLIGHT=yellow>

Podpis pod tabelą

Tabela powinna na ogół zawierać tytuł, wyjaśniający jej treść. Należy go umieścić zaraz za ogólną definicją tabeli. Na przykład:

<TABLE BORDER WIDTH=300>
<CAPTION ALIGN=top>Tytuł tabeli umieszczony u góry</CAPTION>

lub

Microsoft Internet Explorer pozwala dodatkowo dosunąć podpis do lewej lub prawej strony, przy użyciu parametru VALIGN. Na przykład:

<TABLE BORDER WIDTH=300>
<CAPTION VALIGN=top ALIGN=left>Tytuł tabeli umieszczony u góry</CAPTION>

a także

<TABLE BORDER WIDTH=300>
<CAPTION VALIGN=bottom ALIGN=right>Tytuł tabeli umieszczony u góry</CAPTION>

Nagłówek wiersza i kolumny

Zazwyczaj w tabelach są umieszczane nagłówki wierszy i kolumn, obrazujące ich treść. Domyślnie nagłówki są pokazywane za pomocą czcionki pogrubionej. Na przykład:

Nagłówek jest definiowany za pomocą parzystego kodu <TH> </TH>. Tak więc, aby sporządzić powyższą tabelę, z wierszem nagłówków kolumn i wierszem danych, należy wprowadzić następujący kod:

<TABLE BORDER CELLPADDING=10 WIDTH=400>

<CAPTION>Wzrost produkcji w latach 1991-1995 (w mln USD)</CAPTION>

<TR bgcolor="gray"><TH>1991</TH> <TH>1992</TH><TH>1993</TH> <TH>1994</TH> <TH>1995</TH> </TR>

<TR ALIGN=center><TD>1150</TD><TD>1240</TD><TD>1380</TD><TD>1420</TD><TD>1550</TD></TR>

</TABLE>

Pierwszy wiersz, jak widzimy, składa się z samych nagłówków kolumn (kolejne lata). W drugim znajdują się dane liczbowe.

Podobnie, choć nieco inaczej, należy wprowadzać kody nagłówków wierszy. Każdy wiersz należy rozpocząć od komórki z nagłówkiem.

<TABLE BORDER CELLPADDING=10 WIDTH=400>

<CAPTION>Wzrost produkcji masła i margaryny w latach 1991-1995 (w mln USD)</CAPTION>

<TR><TD></TD><TH>1991</TH> <TH>1992</TH> <TH>1993</TH> <TH>1994</TH> <TH>1995</TH> </TR>

<TR ALIGN=center><TH>Masło</TH> <TD>1150</TD><TD>1240</TD><TD>1380</TD><TD>1420</TD><TD>1550</TD></TR>

<TR ALIGN=center><TH>Margaryna</TH> <TD>800</TD><TD>900</TD><TD>980</TD><TD>1150</TD><TD>1320</TD></TR>

</TABLE>

co da w rezultacie:

W wierszach z danymi liczbowymi wystarczyło wstawić kody nagłówków (Masło i Margaryna), zaraz za definicją wiersza, a przed pierwszą definicją komórki z danymi.

Zauważmy też, że wiersz nagłówków z latami został poprzedzony pustą komórką, dzięki czemu nagłówki zostały we właściwy sposób ułożone w stosunku do kolumn z danymi. Gdybyśmy chcieli, aby ta pusta komórka była "wklęsła", możemy w niej wstawić "lepką spację", czyli kod &nbsp; (non-breaking space).

Łączenie komórek

Komórki danych i nagłówków można ze sobą łączyć. Na przykład:

W powyższym przykładzie, znając łączną produkcję tłuszczów, ale nie znając jej struktury, przedstawiliśmy łączne dane dla dwóch kolejnych lat - 1991 i 1992.

Aby komórka w danym wierszu rozciągała się na x kolumn, należy użyć w jej definicji parametru <TD ROWSPAN=x>. W naszej tabeli zostały opatrzone parametrem ROWSPAN=2 dwie pierwsze komórki z danymi w wierszu Masło (i oczywiście podana łączna produkcja tłuszczów). Jednocześnie zostały usunięte dwie pierwsze komórki z danymi w wierszu Margaryna. Pozostałe trzy komórki wiersza Margaryna (lata 1993-1995) dostosowały się do odpowiednich komórek w wierszu Masło.

Podobnie można łączyć komórki z nagłówkami:

W przykładzie zostało pokazane poziome łączenie komórek, za pomocą parametru <TD COLSPAN=x>.Połączono w ten sposób komórki nagłówków z latami i komórki dotyczące produkcji masła, której czasowej struktury nie znamy.

I jeszcze jeden przykład:

Zagnieżdżanie tabel

Możliwe jest zagnieżdżanie tabel w komórkach nadrzędnej tabeli. W tym celu należy utworzyć w zwykły sposób definicję tabeli w ramach definicji wybranej komórki tabeli nadrzędnej, czyli w ramach <TD> </TD>. Na przykład:

Łatwo dostrzec, że tabela złożona z dwóch wierszy i dwóch kolumn została zagnieżdżona w komórce z wartością 300.

Tabele - nagłówek, ciało i stopka

Podobnie jak cały dokument, także i tabela może mieć swoją część nagłówkową, część główną i stopkę. Elementy te są (teoretycznie) przydatne przy określaniu wyglądu tabeli i wyświetlaniu tabeli:

• Wydzielenie nagłówka i stopki pozwoli wyświetlać zawsze na ekranie zawarte w nich informacje, gdy tabela przekracza wielkością ekran. Przewijana jest tylko główna część tabeli (dane), a informacje nagłówka i stopki pozostają cały czas widoczne. Analogicznie, gdybyśmy drukowali większą tabelę, która nie mieści się na jednej stronie druku, nagłówek i stopka tabeli będą drukowane na każdej kolejnej stronie, a zmieniać się będą oczywiście dane zawarte w BODY. Na razie ani Internet Explorer, ani Navigator nie interpretują w ten sposób nagłówka i stopki tabeli.
• Wydzielenie części tabeli pozwala, razem z grupami kolumn, definiować obramowanie.

<TABLE WIDTH=50% BORDER=5 CELLPADDING=5>
<THEAD>To jest część nagłówkowa</THEAD>
<TBODY>
<TR>
<TD>Komórka 11</TD>
</TR>
<TR>
<TD>Komórka 21</TD>
</TR>
</TBODY>
<TFOOT>To jest stopka</TFOOT>
</TABLE>

Znaczniki zamykające są opcjonalne we wszystkich trzech poleceniach.

Obramowanie tabel i komórek w rozszerzeniach języka

HTML 4 zawiera szereg nowych poleceń pozwalających zdefiniować sposób wyświetlania obramowania tabel i komórek. Interpretuje je Internet Explorer.

Wyjdźmy od podstawowej definicji tabeli, zawierającej, przykładowo, 3 wiersze i 3 kolumny. W definicji tabeli znajduje się także obramowanie. <TABLE BORDER>

Seria znaczników FRAME= pozwala wyświetlać w specjalny sposób obramowanie tabeli. Polecenie FRAME wstawiamy bezpośrednio do definicji tabeli, czyli <TABLE BORDER FRAME=cośtam>.

FRAME=void pozwala usunąć zewnętrzne obramowanie tabeli.

FRAME=above wstawia górną krawędź obramowania, a FRAME=below - dolną.

FRAME=vsides wyświetla lewą i prawą krawędź obramowania tabeli, a FRAME=hsides - górną i dolną.

FRAME=lhs wyświetla lewą krawędź obramowania, a FRAME=rhs - prawą.

FRAME=box wyświetla wszystkie krawędzie obramowania.

Pamiętajmy, że cały czas są niezależnie od tego wyświetlane wewnętrzne linie, dzielące komórki tabeli. Obecność BORDER pozwala definiować obramowanie. Linie te możemy jednak także osobno definiować, o czym będzie mowa niżej.

Seria znaczników RULES= pozwala manipulować wewnętrznymi liniami tabeli.

<TABLE BORDER RULES=cośtam>

RULES=none powoduje usunięcie linii wewnętrznych.

RULES=groups powoduje wyświetlenie tylko linii wewnętrznych dzielących część nagłówka, ciała i stopki tabeli oraz grup kolumn. Groups zastąpiły proponowane poprzednio polecenie basic.

Istotna informacja o kolumnach i grupach kolumn

W tabeli (zaraz za poleceniem <TABLE>) możemy definiować grupy kolumn, używając polecenia COLGROUP SPAN (grupa) lub COL (pojedyncza kolumna). Przykładowo:

<COLGROUP SPAN=4 ALIGN=center> spowoduje wydzielenie grupy 4 kolumn (span=4) i środkowanie ich zawartości.
<COL ALIGN=RIGHT> spowoduje wydzielenie 1 kolumny i wyrównanie jej zawartości do prawego marginesu.

Możemy zagnieżdżać definicje grup kolumn:

<COLGROUP>
     <COL ALIGN=RIGHT>
     <COL ALIGN=LEFT>
<COLGROUP>
     <COL ALIGN=CENTER>

Pierwszy wiersz powoduje wydzielenie pierwszej grupy kolumn. Drugi wiersz definiuje parametry pierwszej kolumny w grupie. Trzeci wiersz definiuje parametry drugiej kolumny w grupie. Czwarty wiersz wydziela drugą grupę kolumn. Piąty wiersz definiuje parametry pierwszej kolumny w drugiej grupie. Cechy definiowanych kolumn mają pierwszeństwo przed cechami grup kolumn.

Przykładowa tabela, łącząca polecenia COLGROUP i RULES=GROUPS.

<TABLE border cellpadding=5 frame=void RULES=groups>
<COLGROUP SPAN=1 ALIGN=left>
<COLGROUP SPAN=4 ALIGN=center>
...

Pierwszy wiersz definiuje obramowanie, usuwa obramowanie zewnętrzne (frame=void) i definiuje obramowanie grup wierszy i kolumn (rules=groups).
Drugi wiersz wydziela grupę kolumn (de facto jedną) dla potrzeb nagłówków wierszy.
Trzeci wiersz wydziela grupę 4 kolumn dla potrzeb danych liczbowych.

W efekcie uzyskamy przykładową tabelę:

RULES=rows powoduje wyświetlenie tylko poziomych linii wewnętrznych.

RULES=cols powoduje wyświetlenie tylko pionowych linii wewnętrznych.

RULES=all powoduje wyświetlenie wszystkich linii wewnętrznych.